Het Midzomerfeest in Zweden
Pieter Mans schrijft dat het midzomer feest in Zweden
net zo leeft als de Kerst en oud & nieuw.
Ook in Finland is Midzomer een groot feest. In Denemarken en Noorwegen is het alweer een stuk minder.
De Zweedse IKEA is maar driemaal per jaar
gesloten: met Midzomer,
Kerst en oud & nieuw
(gelezen in: Mans Blz.42).
Het feest wordt gevierd op de vrijdag die tussen 19 en 25 juni valt, in 2015 toen ik er was dus op 19 juni
en dit jaar (2022) op 24 juni.
De dag erna, de eigenlijke midzomerdag, worden er geen feesten gevierd.
Dit wou ik wel eens meemaken dus ik ging in juni 2015 naar Kalmar in Zweden om daar het midzomerfest
mee te vieren. In Kalmar ging ik naar de Skälby boerderij waar het midzomerfest groots gevierd zou
worden. Helaas was het weer wat wisselend, af en toe een bui en dan weer zon.
Bij de kale midzomerpaal lagen al berkentakken en bloemen klaar.
Iedereen kon meehelpen om de paal te versieren.
Vervolgens werden de mannen uit het publiek gevraagd om de paal overeind te zetten.
Toen de paal éénmaal overeind stond vormde de mensen twee cirkels om de boom
en starte de muziek voor het dansen rond de midzomerpaal. Zoals je op de foto's kan zien was er
veel publiek en heerste er een gezellige, ontspannen sfeer. Men maakt bloemenkransen
voor op het hoofd, bij Skälby te koop voor 100 Kronen. De bloemenkransen werden voornamelijk
door de meisjes en vrouwen gedragen.
Men zegt dat jonge meisjes 7 of 9 verschillende bloemen plukken om ze onder hun hoofdkussen te
leggen in de hoop op mooie dromen over hun toekomstige echtgenoot
(Bronnen: v.Gilst blz.9
en Sweden.se).
Het dansen rond de midzomerpaal werdt begeleid met traditionele muziek door traditoneel
geklede muziekanten. Er werden heel wat liedjes gezongen zodat iedereen die daar zin in had mee kon dansen.
Het was een leuk feest voor het hele gezin.
Na de dans om de midzomerboom wordt er gegeten en gedronken. Traditioneel wordt er deze dag haring,
aardappels en aardbeien gegeten. Langs de weg zag je dan ook regelmatig iemand achter een kraampje
zitten die aarbeien verkocht.
In het verleden dacht men dat kruiden geplukt tijdens midzomer op hun krachtigst waren en water uit
bronnen goed voor de gezondheid.
Volgens overleveringen werdt ook het versieren van je huis met groen geacht geluk te brengen voor
de bewoners en het vee.
Geschiedenis
Het Zweedse midzomerfeest wordt sinds 1952 altijd in een weekend gevierd dat het dichtst bij de werkelijke
midzomer valt. Het feest werdt vanouds met grote vuren gevierd zoals dat veel in Europa gebeurde.
Dit gebruik is in Zweden rond midzomer langzaam verdwenen, de vuren worden tegenwoordig rond Valborg ofwel
de walpurgisnacht ontstoken (zie Beltane.Jaarfeest.nu).
De midzomerboom was oorspronkelijk geen deel van de Zweedse midzomerfeesten, dit gebruik kwam pas in de
late middeleeuwen vanuit Duitsland naar Zweden. In Duitsland werdt de meiboom op 1 mei versierd met groene bladeren
doch in Zweden komt de lente wat later en was er rond begin mei nog niet genoeg groen om de paal mee te versieren.
Zodoende werdt het gebruik verschoven naar midzomer. De Zweedse benaming voor de midzomerpaal is ook majstång,
en zou van het archaisch Zweedse woord ´maja´ komen, wat ´versieren met groene bladeren´
betekend.